A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Դարաշրջանի լեյտմոտիվը՝ գոնե զարգացած երկրներում, այն է, որ մարդիկ փափագում են, բայց չեն գտնում լռություն: Փողոցային երթևեկության աղմուկը, հեռախոսների անդադար զանգերը, ավտոբուսներում ու գնացքներում թվային միջոցներով հաղորդվող հայտարարությունները, նույնիսկ դատարկ գրասենյակներում բարձր միացված հեռուստացույցները անվերջ համազարկ են և ուշադրությունը շեղող գործոններ: Մարդկությունն ինքնին ուժասպառվում է աղմուկից և ձգտում է հակադիր վիճակին՝ լինի դա վայրի բնության մեջ, լայնածիր օվկիանոսում կամ անդորրի ու կենտրոնացման համար նախատեսված որևէ առանձնավայրում: Պատմության պրոֆեսոր Ալեն Կորբենը գրում է Սորբոնում իր ապաստանության, իսկ նորվեգացի բնախույզ Էռլինգ Կագգեն՝ Անտարկտիդայի ամայի տարածություններում իր հիշողությունների հիման վրա, որտեղ երկուսն էլ փորձել են փրկություն գտնել: Այնուամենայնիվ, ինչպես Կորբենն է նշում «Լռության պատմություն» գրքում, հավանաբար աղմուկը նախկինից ավելի շատ չէ: Նախքան օդաճնշական անվադողերի հայտնվելը քաղաքի փողոցները լցված էին մետաղական օղագոտիներով անիվների խլացնող զնգոցով և քարին զարկվող պայտերի ձայնով: Շարժական հեռախոսներում կամավոր մեկուսացումից առաջ, ավտոբուսներում ու գնացքներում տիրում էր խոսակցություններից առաջացած ժխորը: Լրագրավաճառներն իրենց ապրանքները չէին թողնում լուռ կապոցով, այլ բարձրաձայն գովազդում էին դրանք, ինչպես անում էին բալ, մանուշակ կամ թարմ սկումբրիա վաճառողները: Թատրոնը և օպերան վերածվել էին ուռաների ու սուլոցների քաոսի: Նույնիսկ գյուղական վայրերում գեղջուկները երգում էին ծանր աշխատանք կատարելիս: Նրանք հիմա չեն երգում: Եվ այն, ինչ փոխվել է, ոչ այնքան աղմուկի մակարդակն է, որից նախորդ դարերում նույնպես գանգատվում էին, այլ՝ ուշադրության շեղումների աստիճանը, որոնք զբաղեցնում են այն տարածքը, ուր կարող էր ներխուժել լռությունը: Ուրվագծվում է մեկ այլ պարադոքս. երբ լռությունն է համակում՝ սոճու անտառի խորքում, մերկ անապատում, թե հանկարծակի դատարկված սենյակում, հաճախ պարզվում է, որ այն ավելի շուտ տագնապ է հարուցում, քան ողջունվում է: Սողոսկում է սարսափը. լսողությունը բնազդաբար կառչում է ամեն ինչից՝ կրակի թշշոցից, թռչնի կանչից կամ տերևների շրշյունից, որը կփրկի այս անհայտ դատարկությունից: Մարդիկ ցանկանում են լռություն, բայց ոչ այդքան շատ: |