Eroticism has this in common with an addictive drug: that there is a coercive element to its pleasure with which part of us is in complicity, and part not. Thus ever since time began men have been trying to enjoy eroticism without being destroyed by it. Societies, religions can be defined in the way they deal with this conundrum. Polygamy, monogamy with repression, monogamy with affairs, monogamy with prostitutes, serial monogamy. Not to mention individual solutions of great ingenuity, or desperation: Victor Hugo with the door knocked through the wall of his office, to let in a girl each afternoon. Auden's flair for finding call-boys in every town. Picasso who simply refused when wife and mistress demanded he choose between them. Then there is always the hair-shirt of course. But perhaps the thing to remember when you wake up with a life full of fresh paint and tortuous complications is that eroticism wasn't invented for you, nor merely for the survival of the species perhaps, but for a divinity's entertainment. Nothing generates so many opportunities for titillation and schadenfreude as eroticism. Which is why it lies at the centre of so much narrative. How the gods thronged the balconies of heaven to see the consequences of Helen's betrayal! And your friends are watching too. Your antics have put the shine on many a late-night conversation.
On the borders between mythology and history, that wily survivor Odysseus was the first who learnt to trick the gods. And perhaps his smartest trick of all was that of lashing himself to the mast before the Sirens came in earshot. There are those of course who are happy to stand at the railings, even scan the horizon. Otherwise, choose your mast, find the ropes that suit you: sport, workaholism, celibacy with prayerbook and bell... But the kindest and toughest ropes of all are probably to be found in some suburban semi-detached with rowdy children and a woman who never allows the dust to settle for too long.
| Eros, een essay door Tim Parks.
Erotiek en verslavende middelen hebben het volgende gemeen: het plezier dat je eraan beleeft heeft iets dwingends, iets waar een deel van je medeplichtig aan wil zijn… en toch ook weer niet. Sinds het vroegste begin hebben mannen daarom geprobeerd om van erotiek te genieten zonder eraan ten gronde te gaan. Iedere maatschappij en religie wordt gekenmerkt door de manier waarop er met dit vraagstuk omgegaan wordt. Een greep uit de mogelijkheden: polygamie, beteugelde monogamie, monogamie met affaires, monogamie met prostituees, seriële monogamie. En dan heb je nog enkele individuele oplossingen die getuigen van grote vindingrijkheid, of wanhoop. Zo liet Victor Hugo een extra deur plaatsen in zijn kantoor zodat er iedere middag een meisje binnengelaten kon worden. En Auden gebruikte zijn flair om call-boys te vinden in iedere stad waar hij kwam. Picasso weigerde simpelweg om tussen zijn vrouw en zijn maîtresse te kiezen, zelfs toen ze dat van hem eisten. En je kunt natuurlijk altijd nog het boetekleed aantrekken. Maar misschien belangrijk om te onthouden als je ontwaakt in een leven vol verse verf en verwikkelingen is dat erotiek niet voor jou is uitgevonden. Trouwens ook niet met als doel om de menselijke soort in stand te houden, maar alleen voor het vermaak van de goden. Er is niets dat zoveel leedvermaak en Schadenfreude opwekt als erotiek. Daarom is het ook zo vaak onderwerp van gesprek. Toen de gevolgen van Helena’s ontrouw zichtbaar werden, verdrongen de goden zich om de beste plekjes te bemachtigen in het hemelse theater! En jouw eigen vrienden kijken ook. Die streken van jou hebben menig nachtelijk gesprek opgeleukt.
Odysseus, de geslepen overlevingskunstenaar uit het grensgebied tussen mythologie en geschiedenis, was de eerste die leerde hoe hij de goden te slim af kon zijn. Misschien was zijn slimste truc wel om zich aan de mast van zijn schip vast te laten binden voordat de sirenen binnen gehoorsafstand kwamen. Nu zijn er natuurlijk mensen die genoegen nemen met een plaatsje aan de railing, of een glimp van verre. Jij niet? Kies dan je mast en vind de touwen die bij je passen: sport, werkverslaving, het celibaat met alles erop en eraan… Maar als je touwen zoekt die lekker zitten en je bedwingen als geen ander, dan vind je ze waarschijnlijk in een Vinex-wijk, met baldadige kinderen en een vrouw die aan een gezonde vorm van smetvrees lijdt.
|