Over the course of many years, without making any great fuss about it, the authorities in New York disabled most of the control buttons that once operated pedestrian-crossing lights in the city. Computerised timers, they had decided, almost always worked better. By 2004, fewer than 750 of 3,250 such buttons remained functional. The city government did not, however, take the disabled buttons away—beckoning countless fingers to futile pressing.
Initially, the buttons survived because of the cost of removing them. But it turned out that even inoperative buttons serve a purpose. Pedestrians who press a button are less likely to cross before the green man appears, says Tal Oron-Gilad of Ben-Gurion University of the Negev, in Israel. Having studied behaviour at crossings, she notes that people more readily obey a system which purports to heed their input.
Inoperative buttons produce placebo effects of this sort because people like an impression of control over systems they are using, says Eytan Adar, an expert on human-computer interaction at the University of Michigan, Ann Arbor. Dr Adar notes that his students commonly design software with a clickable “save” button that has no role other than to reassure those users who are unaware that their keystrokes are saved automatically anyway. Think of it, he says, as a touch of benevolent deception to counter the inherent coldness of the machine world.
That is one view. But, at road crossings at least, placebo buttons may also have a darker side. Ralf Risser, head of FACTUM, a Viennese institute that studies psychological factors in traffic systems, reckons that pedestrians’ awareness of their existence, and consequent resentment at the deception, now outweighs the benefits. | რამდენიმე წლის განმავლობაში, რაიმე ზედმეტი ფუსფუსის გარეშე, ნიუ იორკის ადგილობრივმა მმართველობამ გათიშა ქალაქის საფეხმავლოების შუქნიშნების მაკონტროლებელი ღილაკები. ისინი თვლიდნენ, რომ კომპიუტერული ტაიმერები თითქმის ყოველთვის უკეთ მუშაობდნენ. 2004 წლისთვის, 3250 ღილაკიდან 750-ზე ნაკლები იყო ფუნქციონირებად მდგომარეობაში. მიუხედავად ამისა, ქალაქის მმართველობამ ისინი არ წაიღო უკან, რის გამოც უთვალავი ადამაიანი ღილაკის უაზრო დაჭერას მიეცა. თავდაპირველად, ეს ღილაკები დატოვეს მათი უკან წაღების ფასის გამო. მაგრამ, როგორც აღმოჩნდა, ფუნქციის გარეშე დარჩენილ ღილაკებსაც აკისრიათ გაკრვეული როლი. იმის ალბათობა, რომ ქვეითად მოსიარულე პირი გზაზე გადავა სანამ მწვანე აინთება უფრო ნაკლებია როცა იგი ღილაკს აჭერს, ამბობს Negev-ის Ben-Gurion-ის უნივერსიტეტის Tal Oron-Gilad, ისრაელში. გადასასვლელებზე ნანახი ქცევების შესწავლით, იგი აღნიშნავს, რომ ადამიანები უკეთ ემორჩილებიან ისეთ სისტემას, რომელიც მათ რჩევეს ითვალისწინებს. ფუნქციის გარეშე დარჩენილი ღილაკები ასეთი ტიპის პლაცებოს ეფექტებს იწვევენ იმის გამო, რომ ადამიანებს სიამოვნებთ კონტროლის ქონის შთაბეჭდილება იმ სისტემებზე, რომლებსაც იყენებენ, ამბობს ეიტონ ადარი, მიჩიგანის უნივერსიტეტის ადამიან-კომპიუტერული ურთიერთობის ექსპერტი. დოქტორ ადარი აღნიშნავს, რომ მისი სტუდენტები ხშირად "შენახვის" ღილაკის მქონე პროგრამებს ქმნიან, რომელსაც არანაირი ფუნქცია არ გააჩნია იმის გარდა, რომ არწმუნებს იმ მომხმარებელს, რომლებმაც არ იციან, რომ მათი ღილაკის თითოეული დაჭერა ისედაც ინახება. ეს უნდა აღვიქვათ, ამბობს იგი, როგორც კომპიუტერული სამყაროსთვის ჩვეული უსულობის საწინააღმდეგო კეთილსინდისიერი სიცრუე. ეს ერთი შეხედულებაა. მაგრამ, საგზაო გადასასვლელებს რაც შეეხება, პლაცებო-ღილაკებს შესაძლოა უფრო ბნელი მხარეც ჰქონდეთ. რალფ რისფერი, FACTUM-ის თავმჯდომარე (ვიენური ინსტიტუტი, რომელიც მიზნად საგზაო სისტემების ფსიქოლოგიური ფაქტორების გამოკვლევას ისახავს), მიიჩნევს რომ ქვეითთა მიერ ამ სიცრუის გაცნობიერება და შესაბამისი გულისწყრომა, სარგებელს გადაწონის. |