Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | هغه لومړنى مهم بانجن چا غوځارولى دى کوم چې د لا ټوميټينا انقلاب پيل کړ؟ رښتيا دا ده چې هيڅوک خبرتيا نه لري. کېداى شي دا د فرانسې ضد بغاوت و، يا له ولکې وتلې کومه مېله وه. د دې کيسې ترټولو مشهور ډول مطابق د لاس جايگينټيز (د غټ کاغذي گوډاگي پريټ) د ١٩٤٥ جشن پرمهال، محلي خلک د پاملرنې جذبولو لپاره د شورماشور کولو په لټه کې وو. دوي نژدې د سبزيو په يوه کراچۍ ورغلو او پاخه بانجن غوځارول يې پيل کړل. ساده نندارچيان هم پکې شامل شول ترڅو دغه منظر د الوتونکو مېوو يوې لوې شخړې ته ورسېدو. پاروونکي دې ته اړايستل شول چې د بانجنو پلورونکو ته تاديه وکړي، خو دغې د بانجنو د نورو جگړو بيا پېښېدو – او د يو نوي روايت د زېږون، مخه ونه نيوله. د ناايله زياتوالي له ويرې چارواکو د ١٩٥٠مې لسيزې په اوږدو کې يو لړ بنديزونه قانوني کړل، نرم يې کړل او بيا يې مقرر کړل. په ١٩٥١م کې، هغه محلي خلک بندي کړل شول چا چې د دغه قانون مخالفت وکړ ترڅو د عامه خلکو نارو سورو د هغوي خلاصون اړين کړ. د بانجنو د بنديزونو ترټولو مشهوره سپين سترگي په ١٩٥٧م کې رامنځته شوه کله چې ملاتړ کوونکو د بانجنو د دروغو جنازه ترسره کړه کومه چې په تابوت او لاريون بشپړ کړل شوې وه. د ١٩٥٧م نه وروستو محلي حکومت پرېکړه وکړه چې توافق وکړي، يو څو قاعدې يې پرځاى پرېښودې او دغه خندوونکي روايت ته يې غاړه کېښوده. که څه هم بانجن مرکزي مقام لري، يوه اوونيزه خوښۍ په پاى کې د سيالۍ وروستنى پير لري. دا د بيونول د ساتندويه پيرانو، ناواده شوې ميري، او پير لويس برټرانډ نمانځنه ده چې پکې په کوڅو کې اسپانوي وزمه د خوشالۍ ډک پرېټونه، موسيقي او اورلوبې وي. د راتلونکي شورماشور لپاره د خپل طاقت زياتولو په غرض د جگړې په شپه يوه غټه پايَله [paella] وړاندې کولى شي، کومه چې د وريژو، سمندري خواړو، زاپرانو، او د ښونانو له تېلو څخه جوړ تمثيلي ويلنسي خواړه وي. نن سبا، دا ناتړلى جشن څه اندازه نظم لري. تنظيموونکي تر دې حده تللي دي چې مازې د کلنيزې پېښې لپاره د بانجنو يو نه خوړل کېدونکى ځانگړى ډول کري. جشن د سهار د ١٠ ساعتو شاوخوا پيليږي کله چې برخه اخيستونکي د يوې غوړې ستنې په سر کې نصب شوي د غويي کوفتې نيولو لپاره مسابقه کوي. په کوڅو کې سندرې ويونکي او نڅا کوونکي نندارچيان په ختونکو د اوبو نل ورشيېوه کړي. کله چې د کليسا زنگ د غرمې غږ وکړي، له بانجنو څخه ډک ټرکونه ښارگوټي ته راننوزي کوم مهال چې د ’ټو- ما- ټې، ټو- ما- ټې‘ زمزمې لوړې شي. بيا د اوبو د يوې توپې ډزولو سره مهمه پېښه پيل شي. دغه د بانجنو د مېده کولو او ملگرو گډونوالو پرخلاف د يو بشپړ بريد پيلولو لپاره يوه شنه رڼا وي. له اوږده واټنه د بانجنو توغوونکي، له نژدې څخه وژونکي، او د منځنۍ درجې کاږه ايشتونکي. ستا تخنيک چې کوم هم وي، خو کوم مهال چې دا پاى ته ورسيږي ته بايد بېخي مختلف ښکارې (او احساسوې). قابو نيم ساعت وروستو په بانجنو کې خيشته بم غورځوونکي پرېښودل شي چې په کوڅه کې د پستې او لوندې چکنۍ په سمندر کې لوبې وکړي په داسې حال کې چې څه شى هم بانجنو ته ورته نه وي پاته شوى. د توپې دوهم ډز د دې جگړې د پاى اشاره ورکوي. |